در سالهای اخبر، عبارت تنفس دیافراگمی یا تنفس شکمی را زیاد شنیدیم.
ولی این نوع تنفس چیست و چرا در فن بیان انقدر تاثیرگذار است؟
یک لحظه نفس عمیق بکشید.
مجدد این کار را تکرار بکنید.
در نفس کشیدنتون، آیا شکمتان پر از هوا شد یا قفسه سینه شما تکان خورد؟
واقعیت اینه که اکثر افراد، وقتی میخواهند نفس عمیق بکشند، قفسه سینهشان تکان میخورد.
در حالیکه این مدل نفس کشیدن، خیلی سطحی است و اکسیژن و هوای کافی مورد نیاز بدن ما را تامین نمیکند.
نفس عمیقی که به شکل درست و اصولی تایید میشود، تنفس شکمی است، یعنی موقع دم شکم ما پر از هوا میشود و موقع بازدم آنرا از طریق دهان خارج میکنیم.
وقتی ما هوا را به سطح شکم (در واقع به سطح دیافراگم) خودمان میرسانیم، در واقع یک نفس کامل و عمیق و درست کشیدیم.
برای خیلی از موارد نیاز داریم که تنفس اصولی را یاد بگیریم.
در دورههای ذهنآگاهی به ما میگویند که باید نفس عمیق شکمی انجام دهیم تا اکسیژن کافی را دریافت کنیم و بتوانیم به درستی مدیتیشن و مراقبه کنیم.
در ورزش هم به همین شکل، ما نیاز داریم به درستی نفس بکشیم، تا هوای کافی برای فعالیتهای بدنی داشته باشیم.
این نفس کشیدن، در فن بیان، گویندگی و اجرا خیلی مهم و حیاتی است.
چرا که یک گوینده، سخنران، مجری و بهطور کلی شخصی که یک برنامه را اجرا میکند، اگر نتواند تنفس خودش را بهدرستی تنظیم کند، هم صدای ناملایمی به گوش مخاطب میرسد، هم کنترل صدایش را از دست میدهد و دچار لرزش میشود.
لرزش صدا هم در ذهن مخاطب این موضوع را یادآوری میکند: سخنران دچار استرس شده!
پس اگر قصد دارید در یک جمع صحبت کنید، حتی یک جمع 3-4 نفره از دوستان یا خانواده یا همکارانتان، یادتان باشد که تنفس دیافراگمی خیلی به شما کمک میکند.
حالا با همه این توضیحات به یک سوال مهم میرسیم: چطوری نفس دیافراگمی را تمرین و اجرا کنیم؟
در روزهای ابتدایی، هر چقدر تلاش میکنیم میبینیم نمیتوانیم بهصورت نشسته تنفس شکمی داشته باشیم.
خب چی کار کنیم؟ باید بایستیم. همین الان بایستید و نفس عمیق بکشید. موقعی که دارید نفس میکشید از راه بینی هوا را وارد بدنتان کنید.
این هوا باید به سطح شکم و دیافراگم شما برسد.
موقع بازدم هم هوا را از دهان خارج کنید.
موفق شدید؟ اکثر افراد در حالت ایستاده موفق میشوند ولی بازهم برای عدهای سخت است.
پس باید دراز بکشید!
باید در ابتدا بهصورت دراز کش این نوع نفس کشیدن را تمرین کنید.
پس یادتان باشد، برای این که بتوانید تنفس دیافراگمی را تمرین کنید و به آن عادت کنید، میتوانید ابتدا به صورت درازکش، بعد ایستاده و بعد نشسته اجرا کنید.
اینکه چه مدت هر کدام از تمرینها را انجام دهید، بستگی به خودتان دارد. شاید اصلا نیاز به تمرین دراز کش نداشته باشید.
پس تا وقتی که به این نوع نفس کشیدن در هر کدام از حالتهای دراز کش، ایستاده و نشسته عادت نکردین، آنرا ادامه بدهید.
افرادی که دارای مشکلات تنفسی یا بیماریهای ریوی هستند، تنفس دیافراگمی باعث فشار و مشکل برایشان میشود.
پس اگر بیماری خاصی در زمینه تنفس یا ریه دارید، مراقب باشید که دچار مشکل نشوید و حتما قبل از اینکه تمرینهای نفس کشیدن را اجرا کنید، با پزشک خودتان مشورت کنید.